Tak się składa, że rok 2016 jest rokiem jubileuszowym naszego stowarzyszenia, tak więc oprócz uroczystej Gali Partnerstwa Miast, która miała miejsce w czerwcu br., wycieczki na Ukrainę, która odbyła się we wrześniu, Zarząd SSPM postanowił zaproponować członkom również wycieczkę o walorach sentymentalnych, zwiedzanie Miasteczka i Skansenu Galicyjskiego w Nowym Sączu, Muzeum i Ołtarz św. Jana Pawła II w położonym nieopodal Starym Sączu i zabawę integracyjną w Barcicach – ośrodku, który pozostał w pamięci wielu pokoleń skawinian jako miejsce, gdzie spędzili w czasach młodości czas na koloniach i obozach młodzieżowych.
8 października trzydziestodziewięcioosobowa grupa członków i sympatyków Skawińskiego Stowarzyszenia Partnerstwa Miast wyruszyła – mimo niezbyt zachęcającej pogody – do Nowego Sącza. Naszą wycieczkę rozpoczęliśmy od zwiedzania Sądeckiego Parku Etnograficznego, aby potem obejrzeć Miasteczko Galicyjskie.
Nowy Sącz to niezwykle ciekawe miasto o długiej historii, położone w województwie małopolskim, u stóp Beskidu Sądeckiego oraz Wyspowego, w widłach rzek Dunajca i Kamienicy Nawojowskiej, niedaleko Starego Sącza i Limanowej. Początki muzealnictwa w Nowym Sączu sięgają przełomu lat 80. i 90. XIX wieku, kiedy zaczęto gromadzić pamiątki przeszłości. W 1896 r. Józef Wieniawa-Zubrzycki przeznaczył swój dom przy ul. Jagiellońskiej 35 na siedzibę biblioteki miejskiej i muzeum. Jednak muzealia nigdy nie zostały tam złożone i wyeksponowane. Zbiory pokazywano okazjonalnie w różnych miejscach, m.in. w ratuszu nowosądeckim. Chociaż podejmowano kolejne uchwały w 1909 i 1910 r. w sprawie utworzenia muzeum, to dopiero po zakończeniu I wojny światowej powrócono do tej idei. Po odzyskaniu niepodległości ruszyły prace przy odbudowie nowosądeckiego zamku i pojawiła się możliwość umieszczenia w nim zarówno biblioteki jak i muzeum. Ostatecznie zbiory muzealne udostępniono 12 sierpnia 1938 roku. Jednak już w kolejnym roku, w obliczu okupacji niemieckiej, część najcenniejszych obiektów ponownie znalazła się w prywatnych rękach w celu ich zabezpieczenia i ukrycia. W styczniu 1945 roku wybuch składu amunicji obrócił w ruinę zamek wraz z pozostałymi muzealiami. Po wojnie, w 1946 roku, reaktywowano Muzeum Ziemi Sądeckiej z nazwą tożsamą ze statutową z 1938 r. i przystąpiono do odtwarzania kolekcji w dwóch pomieszczeniach poklasztornych przy ulicy Pijarskiej. Odzyskano tylko część przedwojennych eksponatów. Stosunkowo skromne zbiory muzealne znacznie się powiększyły w 1951 r., kiedy przekazano do Nowego Sącza zabytki sztuki cerkiewnej, pochodzące z terenów Zachodniej Łemkowszczyzny. Od 1975 r., kiedy utworzono Województwo Nowosądeckie, placówka funkcjonowała i funkcjonuje do dzisiaj jako Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu. Z tą datą wiąże się także otwarcie nowego oddziału skansenowego – Sądeckiego Parku Etnograficznego, do którego trafiły m.in. ruchome zabytki etnograficzne. Nowosądecki skansen wciąż się rozbudowuje, a prezentowane są w nim budynki Lachów i Górali Sądeckich, Pogórzan, Łemków, Niemców i Cyganów oraz dwór szlachecki, szkoła ludowa, obiekty przemysłu wiejskiego, kapliczki i krzyże; funkcjonują też przywrócone do kultu kościoły trzech wyznań: rzymskokatolicki, grekokatolicki i ewangelicko-augsburski. Dzięki środkom unijnym i Województwa Małopolskiego powstał sektor niemiecki oraz najnowsza część – Miasteczko Galicyjskie, będące repliką zabudowy przyrynkowej z końca XIX w., z ratuszem, dworem szlacheckim, domami mieszczańskimi, karczmą, remizą strażacką i dwoma kapliczkami: św. Floriana i św. Jana Nepomucena.
Następnie nasza grupa przejechała do Starego Sącza, aby zobaczyć Ołtarz Papieski – Muzeum Jana Pawła II. Jego powstanie związane jest z wizytą Jana Pawła II w Starym Sączu, która miała miejsce 16.06.1999 roku, a także kanonizacją bł. Kingi przez samego papieża, tuż pod klasztorem, który bł. Kinga stworzyła i w którym umarła. Wizyta Jana Pawła II stała się zaczątkiem kilku inicjatyw. Pierwszą z nich była decyzja o pozostawieniu na stałe pięknego, drewnianego ołtarza polowego, wybudowanego specjalnie z okazji przybycia papieża. Ołtarz ten, autorstwa Zenona Andrzeja Remi, architekta mieszkającego w Zakopanem, ale pochodzącego ze znanej, nowosądeckiej rodziny Remi nawiązuje do góralskiej architektury pasterskiej. W czasie wizyty papieża Jana Pawła II dwie główne kolumny podtrzymujące zadaszenie wykonane były z brył soli, co nawiązywać miało do jednej z najbardziej znanych opowieści o tym jak za sprawą księżnej Kingi znaleziono pod Krakowem złoża soli, co dało początek kopalniom soli w Bochni i Wieliczce. Solne kolumny są zdeponowane w kopalni soli w Bochni i ze względu na oddziaływanie warunków atmosferycznych musiały zostać zastąpione konstrukcją drewnianą. Mimo tych małych zmian, ołtarz papieski stał się miejscową chlubą i sporą atrakcją turystyczną. Widząc jak licznie jest odwiedzany, parafianie i władze miejscowe podjęły udana próbę zorganizowania pierwszego w Polsce – Diecezjalnego Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II. Centrum składa się z trzech elementów: Muzeum Jana Pawła II, Ołtarza Papieskiego oraz Domu Pielgrzyma „OPOKA”. Muzeum Jana Pawła II znajduje się w pomieszczeniach, gdzie w czasie uroczystości kanonizacyjnych w 1999r. była zakrystia dla kardynałów i biskupów. Na ścianach dominuje wystawa fotograficzna Sylwestra Adamczyka z Mszy Św. Kanonizacyjnej, która jest fragmentem jego albumu pt. „Ojciec Św. na Sądeckiej Ziemi”. Można również zobaczyć obrazy przedstawiające Ojca Świętego i św. Kingę jak i wyroby twórczości artystycznej. Jednym z ciekawszych eksponatów jest prorocza płaskorzeźba Franciszka Palki z Paszyna k. Nowego Sącza zatytułowana: „Święci Diecezji Tarnowskiej”. W Muzeum znajduje się sporo pamiątek po Janie Pawle II, m.in. ekwipunek i odzież turystyczna, pamiątki z wizyt apostolskich, medale wybite z okazji Pielgrzymek Apostolskich, świeczniki wyrzeźbione w bryłach solnych, pierwsza Piusa Ojca Świętego i wiele innych.
Po drodze do autokaru odwiedziliśmy również cudowne źródełko św. Kingi. Źródełko św. Kingi znane jest ze swej cudownej mocy od kilkuset lat. Istnieje wiele dziesiątków opisów uzdrowień za sprawą tej właśnie wody. W czasie procesu kanonizacyjnego św. Kingi watykańska Kongregacja ds. Świętych uznała za cud uzdrowienie prof. Mariana Starczewskiego. Ten wybitny chemik, wykładowca na Politechnice Śląskiej i Warszawskiej, który pochodził ze Starego Sącza został wyleczony z pomocą cudownej wody z silnego ropnego zapalenia wyrostka robaczkowego. Nie może dziwić więc wielkie zainteresowanie małym ciekiem wodnym o tak bogatej historii i cudownych właściwościach. Cudowne źródełko dostępne dla zwiedzających znajduje się nieopodal murów klasztoru.
Ok. godz. 15.00 przyjechaliśmy do Barcic, gdzie zatrzymamy się w Ośrodku Rekreacyjno-Wypoczynkowym „Rezydencja Las Vegas” w Barcicach. Ośrodek usytuowany jest w malowniczym parku sosnowym nad brzegiem rzeki Poprad, gdzie jak mówią jego właściciele, „czas płynie wolno wśród śpiewu ptaków, a wszystko smakuje jak pierwsza miłość”. Ośrodek znajduje się na terenie dawnego ośrodka wypoczynkowego, będącego niegdyś własnością skawińskiej „Huty Aluminium”. W pamięci kilku pokoleń skawinian zapisał się jako miejsce wielu wyjazdów nie tylko wakacyjnych. W „Karczmie grillowej”, zlokalizowanej na terenie ośrodka, czekała na nas biesiada integracyjna, z akompaniamentem kapeli góralskiej, muzyką taneczną, śpiewem i tańcem.
Późnym wieczorem powróciliśmy do Skawiny.
Oprac. K. Droździewicz, M. Kopeć