Projekt „Jesień w Turčianskich Teplicach. Skawina – Turcianskie Teplice 20 lat razem”

W dniach 4-6 października br. Skawińskie Stowarzyszenie Partnerstwa Miast realizowało projekt „Jesień w Turčianskich Teplicach. Skawina – Turčianskie Teplice 20 lat razem”. W ramach projektu, trzydziestoosobowa grupa członków i sympatyków Stowarzyszenia wyruszyła ze Skawiny wczesnym rankiem 4 października w kierunku Słowacji. Pierwszym punktem zwiedzania był według programu Zamek w miejscowości Bojnice. To tutaj czekali na skawińską grupę przyjaciele z partnerskiego miasta Skawiny Turcianskich Teplic Zuzanna Chorvathova pracownica Urzędu Miasta oraz radny Rady Miejskiej Miroslav Tribulik, którzy towarzyszyli grupie podczas zwiedzania Bojnic.

Zamek w Bojnicach to romantyczny zamek z częściowo zachowanymi oryginalnymi gotyckimi i renesansowymi elementami architektonicznymi, położony jest w słowackiej miejscowości Bojnice. Jest to jeden z najbardziej znanych zamków Słowacji. Od 1950 na zamku mieści się Múzeum Bojnice, oddział Słowackiego Muzeum Narodowego. Najstarsze historyczne wzmianki o zamku w Bojnicach pochodzą z 1113 roku. W dokumencie był wzmiankowany jako opactwo Zobor. Początkowo obiekt był drewniany, lecz stopniowo przebudowywano go, używając kamienia jako budulca. Jednym z pierwszych jego właścicieli był węgierski magnat Mateusz Czak, który go otrzymał od króla węgierskiego Władysława V. W kolejnych wiekach zamek często zmieniał właścicieli, przez pewien czas należał też do księcia opolskiego Władysława Opolczyka, następnie do księcia Jana Korwina (naturalnego syna króla Macieja Korwina), później rodu Zapolya, a od 1526 r. do Turzonów. W 1643 r. zamek przeszedł na własność arystokratycznego rodu Pálffy, którego członkowie znacznie go rozbudowali. Ostatnim właścicielem zamku i całego dobra Bojnice był hrabia János Ferenc Pálffy (Frantisek). Po jego śmierci spadkobiercy zaczęli wyprzedawać zbiory, by w końcu 25 lutego 1939 r. sprzedać zamek wraz z przyległymi dobrami Janowi Bat’a, słynnemu producentowi obuwia Bata. Po II wojnie światowej zamek został skonfiskowany przez państwo. W obiekcie ulokowane kilka instytucji państwowych. 9 maja 1950 r. w zamku wybuchł pożar, który strawił obiekt. Odbudowany po pożarze przez państwo, dostępny jest dziś zwiedzającym jako oddział słowackiego muzeum narodowego. W 1970 r. został ogłoszony narodowym zabytkiem kultury Republiki Słowackiej. W latach 50 XX w. odkryto pod zamkiem jaskinię. Zamek w Bojnicach uznawany jest za najpiękniejszy zamek Słowacji.

W dalszej części programu, grupa udała się w kierunku nowej atrakcji turystycznej Bojnic tj. w kierunku wieży widokowej SKY TOWER – drewnianej 3-metrowej szerokości rampy prowadzącej na szczyt. Wieża jest wysoka na 30 metrów, po drodze dzieci i dorośli mogą przejść fragment drogi ażurowym „skrótem” – to mały nachylony tunel linowy prowadzący z poziomu rampy na drugi poziom. Z  góry rozpościera się zapierający dech w piersiach widok na Bojnice z górującym nad nimi zamek przypominający architekturą budowle znad Loary lub zamki z bajek. Trochę dalej widać zabudowania miasteczka Prievidze oraz otaczające Prievidzką Kotlinę wzgórza z najwyższym w regionie Vtaćnikiem.

Po krótkiej wizycie w Bojnicach grupa podążyła do Turčianskich Teplic, gdzie po zakwaterowaniu i posiłku w Hotelu Rezident spotkała się z przedstawicielami Klubu Seniora  oraz zastępcą burmistrza TT Dušanem Vojtkiem, Zuzaną Chorvathovą  z Urzędu Miasta i radnym Miroslavem Tribulikiem. Nie zabrakło wspomnień z dwudziestu lat współpracy, wizyt młodzieży, seniorów, zawodów strażackich. A wszystko to przy akompaniamencie akordeonów i wspólnie wykonywanych polskich i słowackich pieśniach.

Następny dzień powitał grupę zachmurzonym niebem i padającym deszczem. Nie przeszkodziło to jednak w zrealizowaniu następnych punktów programu. Wspólnie z Zuzanną Chorvathovą, grupa udała się bowiem do Kremnicy, miasta położonego w Górach Kremnickich, znanego na Słowacji ośrodka turystycznego z racji słynnej, najstarszej na świecie mennicy. Podstawą powstania i rozwoju miasta było złoto, którego wydobycie zaczęto prowadzić w okolicy być może już w X, a najpóźniej w połowie XI w. Obok złota wydobywano tu również srebro, a z czasem i rudy innych metali. Zwiedzanie miasta grupa rozpoczęła zwiedzaniem Muzeum Monet i Medali, gdzie mogła bliżej, zapoznać się z historią bicia monet i medalierstwa umożliwia w Kremnicy. Poza wizytą w miejscu, gdzie produkuje się między innymi słowackie monety Euro, Kremnica zachwyciła wszystkich urokliwymi uliczkami i wspaniałą kawą zaserwowaną w Restauracji Modrý Kocùr.  Posilona pyszną kawą, niestety nadal w ulewnym deszczu, grupa wyruszyła do Kremnické Bane – wsi   w powiecie Żar nad Hronem. Jest to dawna niemiecka osada górnicza wspominana już w 1361, około 4 km na północ od Kremnicy. Obecnie znana jest głównie z nieodległego geograficznego środka Europy. We wsi jest rzymskokatolicki kościół św. Jana Chrzciciela z 1300 i kaplica narodzenia Maryi Panny z 1908. Po wspólnym zdjęciu przy słowackim geograficznym Środku Europy skawinianie wyruszyli do Turčanskich Teplic.

W drodze powrotnej grupa zwiedziła Galerię Mikùlaša Galandu – miejsca urodzenia Mikuláša Galandu, wybitnego malarza, ilustratora, grafika, które zostało ogłoszone narodowym zabytkiem kultury 13 lipca 1979r. Pomieszczenia domu zostały zmodyfikowane przez Galerię Turčian w Martinie w celach wystawienniczych w 1987r. 1 lipca 2001r. Miejsce narodzin Mikuláša Galandu stało się własnością miasta Turčianske Teplice. Oficjalne otwarcie domu artysty odbyło się 21 marca 2002 r. Wraz z wystawą „Przesłanie Mikuláša Galandu na XX wiek”. 24 września 2002 r. Rada Miasta zatwierdziła akt założycielski Galerii Mikuláša Galandu, której głównym zadaniem jest gromadzenie, ochrona, naukowa i profesjonalna ocena dzieł sztuki krajowej i zagranicznej, ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa malarza.

Popołudnie było czasem wolnym, większość grupy skorzystała więc z możliwości zażycia  słynnych wód termalnych w SPA&AQUAPARKU. Wieczorem natomiast na wszystkich czekała niespodzianka –  pokaz orientalnego, indyjskiego i cygańskiego  tańca w wykonaniu lokalnego zespołu AMIRAH. Miłą niespodzianką była również wizyta w hotelu burmistrza Turčianskich Teplic Igora Husa, który spędził ten wieczór ze skawińską grupą.

Niedziela – ostatni dzień pobytu w Turčianskich Teplicach powitała grupę pięknym słońcem. Po mszy św. Na skawinian czekała kolejna niespodzianka, czyli wizyta z przyjaciółmi z Teplic w lokalnej firmie PETRA AQUA, największym „akwarium” Słowacji – hodowcy roślin i ryb akwariowych. Pojemność zbiorników wody to prawie 1 000 000 litrów. Można tam zobaczyć wiele gatunków ryb tropikalnych, takie jak pielęgnice, skalary, tetry, kolce i wiele innych. Ryby i zwierzęta akwariowe eksportowane są głównie na  rynki słowacki, węgierski, polski i ukraiński, ale także do bardziej egzotycznych krajów.  Wielość akwariów i gatunków mogła przyprawić wszystkich o prawdziwy „zawrót głowy”. Po obiedzie grupa wyruszyła do Skawiny.

Bardzo dziękujemy za pomoc Zuzanie Chorvàthovej z Urzędu Miasta i radnemu Miroslavovi Tribulikovi, którzy towarzyszyli grupie podczas całego pobytu na Słowacji! Do zobaczenia !